Projekt „Tekstura” prezentowany w Otwartej Pracowni jest połączeniem liternictwa, typografii i rysunku. Wchodzące w jego skład prace – obiekty, wykonane przez artystę na taflach przeźroczystej plexi, zostały ułożone w przestrzeni galerii i wydobyte dodatkowym oświetleniem. Na użytek wystawy został zaprojektowany nowy obiekt pt. „Księga”. Obok niego pokazany jest m. in. cykl prac „Sytuacje” inspirowanych powieścią Witkacego „622 upadki Bunga”. Cykl ten powstał jako część dyplomu na ASP, wykonanego pod kierunkiem Prof. Andrzeja Bednarczyka, obronionego z wyróżnieniem we wrześniu 2009 r. Był pokazywany m. in. na wystawie „306” w galerii przy ulicy Floriańskiej 22 – Kraków, czerwiec 2009 r., oraz na wystawie na „Krajowej Konferencji Rysunku Uczelni i Instytutów Artystycznych” – ASP Wrocław, listopad 2009 r. Cykl ten został także przedstawiony na łamach Gazety Antykwarycznej „Sztuka.pl”.


W ramach wystawy odbędzie się panel dyskusyjny dotyczący typografii w sztuce, w którym wezmą udział przedstawiciele krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych zajmujący się m. in. sztuką książki. Wprowadzenie wygłosi historyk sztuki Filip Chmielewski. Dyskusję poprowadzi Łukasz Gazur z „Dziennika Polskiego”

Partnerzy wystawy:

Patronat:

Pismo, jedno z najdonioślejszych odkryć człowieka, daje komfort komunikacji niewerbalnej, pozwala zachować ludzką myśl w formie graficznego kodu. Jest ono nierozerwalnie związane ze znakiem. Sekwencja znaków staje się swoistym magazynem myśli. Miejscem, w którym pamięć zyskuje realny kształt. Słowo zostaje uprzedmiotowione, staje się kruszcem, z którego nasz intelekt wydobywa (odczytuje) konkretne formy. Znaki układające się w wyrazy tworzą układ, pewien ciąg myślowy, odtwarzany potem przez każdego z nas. Odtworzenie takiego układu buduje wewnętrzny obraz, pewne lustrzane odbicie tego, co wyrażone zostało za pomocą znaku. Myśl wizualizowana jest przez tekst, a on jest motorem wyobraźni.

Praca nad specyficznym „materiałem”, jakim jest tekst, to jedno z głównych zainteresowań Marcina Tureckiego. Pomysłowo udaje się mu przekraczać kolejne granice skrupulatnie badając drzemiący w znaku graficznym – literze potencjał.

Prace Marcina Tureckiego łączą w sobie zarówno elementy graficzne, przynależące do rysunku, jak i poprzez specyficzne wykorzystanie tekstu, związane są z typografią książkową. Są to także kreacje, w których przenikają się granice rysunku, sztuki książki i instalacji. Formy, ułożone z tafli transparentnego tworzywa pokrytych labiryntem drobnych znaków, „zawieszone” są między płaskością rysunku, a przestrzenią wykreowaną w sposób rzeźbiarski. Tak budowane obiekty są atrakcyjnym spojrzeniem na kwestię znaku. Sekwencja znaków, kod układający się w zrozumiały dla nas tekst, staje się tu polem do eksperymentu. Obiekty, choć odwołują się do tradycyjnego sposobu rozłożenia druku na płaszczyźnie papieru, przypominając wyrwane z książek strony, poprzez użytą metodę – zapełnianie płaszczyzn odpowiednim układem znaków, dają bogate efekty „życia” tekstu i jego nieustannego „ożywiania” w trakcie lektury.

Takie działania nad tekstem można określić jako swoistą liberaturę, czyli dążenie do kreacji totalnego zjednoczenia słowa z jego fizycznym nośnikiem – pismem. Zjednoczenie to nadaje znakom i ich konstelacjom dodatkowy poziom doznań zmysłowych i znaczeniowych. Tradycyjnie rozumiany druk, układ liter, staje się dziełem plastycznym. Znaczenie słów może zostać zrównoważone, a niekiedy stłumione przez czynnik wizualny. Oba te elementy – tekst i jego wizualizacja – stają się motorem dla naszej wyobraźni. Odwołania do typografii oraz do sztuki książki łączą obiekty Marcina Tureckiego z szerokim kręgiem interesujących polskich twórców – m.in. Alicji Słowikowskiej (obiekty, w których artystka eksperymentuje z formą książki w różnych materiałach), Zbigniewa Sałaja (papierowe obiekty), Małgorzaty Lasockiej (tworzącej instalacje „Książka czy komputer” i „Inkubator”) – wykorzystujących w swoich pracach (book objects) zarówno nowoczesne technologie, jak i sięgających do tradycyjnych form i materiałów.

W pracach artysty, elementy graficzne nie są ograniczone do konstruowania tekstu. Stają się cząstkami tworzącymi przestrzeń dzieła. Znaki budujące słowa, czytane przez widza tworzą obraz w jego umyśle. Marcin Turecki, poprzez pracę nad graficznym układem czcionki, posuwa się o krok dalej. Układy znaków nie tylko kreują myśl o przedmiocie, tworząc jego wizualizację w wyobraźni. Znaki konstruują obraz widoczny; obraz dodatkowo ulegający zmianom. Doskonałym przykładem jest twarz (autoportret artysty) wyłaniająca się stopniowo z gęstwiny znaków tworząc obiekt pt. „622 upadki Bunga”. Obiekt ten staje się kreacją postaci ze swoistego kodu. Ów kod, liternicze DNA, buduje przedmiot i postać w dwojaki sposób. Oblicze realnie ukazuje się widzowi, a zarazem tekst ożywia podobiznę z umyśle. Artysta porównał ów autoportret do obrazu powstającego pod wpływem czynników chemicznych na papierze fotograficznym. Podobnie jak w umyśle jest kreowana forma, będąca odbiciem rzeczywistości, tak samo naświetlony papier zanurzony w roztworze odtwarza sfotografowaną materię. Zabieg ten zatrzymuje „życie” materii, utrwala ją taką, jaką była w danym momencie. Umysł jednak przewyższa technologię, kreuje i nadaje życie myślom, nie zatrzymuje ich. Myśl podobnie jak znaki budujące tekst, jest dynamiczna, a tworząc fabułę nadaje żywotności kreowanej formie.

Litera i jej wartość informacyjna uległy twórczemu przetworzeniu. Typografia, organizująca wizualne oddziaływanie czcionki, została poszerzona. Wizerunek (ukonkretniona forma) i tekst wzajemnie się uzupełniły. Stały się pewną całością. Naruszenie owej integralności zakłóciłoby zupełnie harmonię i oddziaływanie obiektów tworzonych przez artystę. Swoista symbioza tych elementów wskazuje na więzi, jakie integrują wytworzony w wyobraźni obraz oraz pobudzające umysł słowo pisane. Zapisem owego procesu, twórczą jego interpretacją, jest starannie ułożona konstrukcja z wysublimowanej materii – znaku graficznego, utrwalona na materiale dającym odczucie „nieobecności”.

Michał Hankus

Marcin Turecki

urodzony w 1983 roku. Ukończył studia na Wydziale Historycznym UJ – historia sztuki oraz na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie – dyplom z wyróżnieniem w pracowni Prof. Andrzeja Bednarczyka. Uprawia rysunek, malarstwo i fotografię, tworzy obiekty, filmy oraz instalacje, projektuje grafikę. Zajmuje się pracą badawczą z zakresu historii sztuki współczesnej. Opublikował pracę magisterską poświęconą twórczości Prof. Zbigniewa Bajka. Jest inicjatorem i uczestnikiem różnego rodzaju wydarzeń kulturowych i akcji artystycznych, twórcą filmów i animacji, laureatem wielu konkursów i uczestnikiem wystaw. Zrealizował film pt. „Próba wizualizacji dźwięku” wyemitowany w TVP Kultura. Brał udział w akcji parateatralnej „Filoktet” w ramach „Krakowskich Reminiscencji Teatralnych”. Korzysta z różnych mediów oraz niekonwencjonalnych technik malarskich i graficznych. Inspiruje się muzyką, dźwiękiem, prozą i estetyką druku. Prace przyjmują charakter konceptualny i układane są w cykle.

Dotychczasowy dorobek twórczy:

w czasie nauki w liceum plastycznym w Nowym Wiśniczu /lata 1999-2003/

  • wystawy indywidualne /Zamek Królewski w Niepołomicach, Bochnia/
  • wystawy zbiorowe /Zamek Królewski w Niepołomicach, N. Wiśnicz, Rabka/
  • udział w plenerach dla wyróżnionych /Kazimierz Biskupi, Saint Bonnet les Oules we Francji/
  • I nagroda w konkursie „Obraz Roku” /Galeria „Fakt”, N. Wiśnicz/
  • I nagroda za pracę dyplomową /Bochnia/

w czasie studiów na Wydziale Malarstwa ASP oraz na Wydziale Historycznym UJ /lata 2003-2009/

  • I nagroda w ogólnopolskim konkursie malarskim pt. „Nuda” /Kraków/
  • Ogólnopolska Wystawa Rysunku Studenckiego pt. „Rysować” /Toruń/
  • nominowany do nagrody w konkursie „Stanisław Wyspiański – poeta, malarz” /Kraków/
  • udział w wystawie fotografii pt. „Jeden dzień z życia miasta” /Muzeum Fotografii, Kraków/
  • realizacja filmu pt. „Próba wizualizacji dźwięku” wyemitowanego w TVP Kultura,
  • udział w akcji parateatralnej „Filoktet” /”Krakowskie Reminiscencje Teatralne”/
  • wystawa zbiorowa pt. „306” /Kraków/

obecnie /lata 2009-2010/

  • wystawa na Krajowej Konferencji Rysunku Uczelni i Instytutów Artystycznych /Wrocław/
  • wystawa z cyklu „Mistrz i uczniowie” /TCK Tarnowskie Góry/
  • wystawa pt. „Punkt Linia Plama” /Galeria ASP w PWST, Kraków/
  • publikacja pracy magisterskiej z historii sztuki pt. „Żywioły, Źródła tożsamości Zbigniewa Bajka” /dostępna w bibliotekach oraz księgarni „House of Albums”/
  • prezentacja prac w Gazecie Antykwarycznej „Sztuka.pl” nr 1-3.
Strona główna » Archiwum » Wystawy » 2010 » Marcin Turecki, „Tekstura”, 10.09.2010