Obrzeża
Od 2000 roku realizuję projekt pt. „Obrzeża”. Jest to pozioma linia o wysokości (grubości) 10 cm połączonych ze sobą akwarelowych obrazów. Jej długość ciągle się powiększa, obecnie wynosi około 90 metrów.
Od wielu lat w zakamarkach mojej pamięci pozostawała dyskretna interwencja w przestrzeń dokona przez Edwarda Krasińskiego za pomocą niebieskiej taśmy scotch. Nazwał ją „ciałem obcym na oczywistości”. Usiłował on połączyć realność obrazu z wnętrzem galerii, pracowni, muzeum, łącząc wszystkie elementy paskiem niebieskiej linii. Dla mnie ten konceptualny gest wyrażał nieskończoną liczbę punktów uszeregowanych w przestrzeni na zasadzie dodawania. Wyobraziłem sobie wszystkie namalowane przez wieki obrazy połączone w jedną linię, jakby zapisane na wspólnej taśmie filmowej. Linia uszeregowanych obrazów istniała tylko w mojej wyobraźni, chociaż ta idea pojawiała się we wcześniejszym cyklu zatytułowanym „Odcinki”, do którego należy min. kompozycja „78 kart”.
„Obrzeża” zawierają motywy z miejsc peryferyjnych. Tytuł ma podwójne znaczenie; z jednaj strony odnosi się do obszarów położonych poza wielkimi centrami, z drugiej zaś dotyczy wszelkich marginaliów, tematów banalnych, ahistorycznych, niedostrzeganych przez swoją małą atrakcyjność lub zwykłość. Intryguje mnie wyniesienie trywialności, zrobienie rzeczy niezwykłej z tematów pospolitych.
„Obrzeża” powstają z dodawania trzech modułów różnej wielkości. Kompozycja narasta etapami, jej długość ciągle się powiększa. Motywy rejestrowane są aparatem fotograficznym. Ten zabieg można by nazwać „metodą żywego skanera”. Fotografowane jest to, co w wybranym obszarze po drodze „wpadnie w oko” – kryterium czysto subiektywne. W jednej chwili łączone są własne wyobrażenia rejestrującego z napotkanym faktem, konkretem. Malowanie to selekcja fotografii, form, kolorów, motywów, treści. Symbolizowanie chwili, powtarzanie w dłuższym czasie tego, co zostało zarejestrowane w ułamku sekundy. Poprzez dodawanie do siebie pojedynczych motywów następuje ich zagęszczanie. Wcześniej wybrany motyw unifikuje się, staje się elementem kolorowego ciągu, linii. Wizualnie stapia się w barwną szczelinę w przestrzeni. Podczas wystawy widz pochodzący z miejsca, z którego wzięte są motywy, będzie je rozpoznawał jako znane sobie, natomiast „obcy”, będzie wybierał spośród nich te, które kojarzą mu się z czymś wcześniej widzianym.
Krzysztof Wróblewski
Fragment opisu pracy habilitacyjnej „Realizm i abstrakcja”, ASP w Gdańsku, 2004
Krzysztof Wróblewski, „Obrzeża”
Po obrazach Krzysztofa Wróblewskiego błądzi się jak po nieznanym mieście, z czasem poznając jego urokliwe zakątki, oglądając zabytki, obserwując rodzajowe scenki na ulicy, przystanku autobusowym, w parku, na plaży. Zwyczajne współegzystuje na nich z nadzwyczajnym, małe z dużym, detal wyjęty z natury z syntetycznie ujętym widokiem krajobrazu. Informacja o miejscu tworzona jest sekwencyjnie. Kolejne fragmenty rzeczywistości przewijają się przed naszymi oczyma jak klatki wyjętego z aparatu filmu.
Decyzja o takim a nie innym kształcie dzieła powoduje, że nie da się go ogarnąć jednym spojrzeniem, potrzebujemy czasu by przemierzyć dystans, dzielący oba końce obrazu, a tym samym odbyć sugerowaną przez artystę podróż.
Ważnym elementem są również oddzielające poszczególne „kadry” kraty z drobnych trójkątów wprowadzające element komentarza odautorskiego. Pełnią one rodzaj przerywnika kompozycyjnego, ale są także zapisem dystansu, jaki dzieli artystę od malowanych przez niego widoków rzeczy. Abstrakcyjne pola przedzielające realistycznie namalowane widoki rzeczy pełnią także rolę zasłony myśli ukrytych, są malarskim sposobem reakcji a niekiedy i interpretacji obrazu znajdującego się obok.
W cyklu „Obrzeża” (, który jest kontynuacją wcześniej tworzonej serii pod nazwą „Odcinki”) artysta przedstawia peryferyjne miejsca Europy. Raz jest to małe, leżące nad Odrą miasteczko graniczne Słubice, innym razem Słupsk czy Ustka – pełen uroku rybacki port nad Bałtykiem. Te maleńkie, zaledwie parocentymetrowej wysokości kadry uzupełnione charakterystyczną dla artysty strukturą – gęstą siatką trójkątów, obwiedzionych barwnym konturem obejmują całą galerię dając w sumie wrażenie linii, a może raczej rozsuniętej szczeliny, przez którą widać transplantowaną z innego miejsca rzeczywistość. Wróblewski nawiązuje tu, poprzez dalekie odniesienie do idei „Niebieskiej linii” polskiego artysty konceptualnego Edwarda Krasińskiego, który przez całe swoje życie usiłował połączyć rzeczywistość obrazu z realnością wnętrza galerii, pracowni, muzeum, łącząc wszystkie elementy paskiem błękitnego skocza. Krasiński to postać bardzo barwna i wyjątkowa, tak jak i wyjątkowa jest jego pozycja w polskiej sztuce, choć gdyby spytać o to, co znajdowało się na jego obrazach próżno by szukać czegoś wyjątkowego: kaloryfer, fragment okna, kawałek ściany, kontur krzesła.
Powracając do Wróblewskiego, w jego wszystkich obrazach daje się odczuć pełne napięcia pragnienie wywyższenie potocznej rzeczywistości, chęć utrwalenia na obrazie czegoś wyjętego z anonimowości, czy dramatycznie pospolitego, jak każda codzienność. Owe podniesione do rangi motywu malarskiego okruchy pamięci, zdawałoby się przypadkowe widoki miejsc, uwolnione z hierarchii znaczeń, oddają doskonale fragmentaryczną strukturę świata i pozbawiony ciągłości rodzaj doświadczeń tworzących świadomość naszego istnienia.
Obrazy Wróblewskiego próbują ocalić w nas pozaestetyczne odczucie piękna życia jako takiego, a także znaleźć dla niego taki alfabet znaków, których sens byłby rozpoznawalny bez względu na to czy znajdujemy się na wschodzie czy zachodzie Europy.
Jola Ciesielska
Łódź, marzec 2003
Niepublikowany tekst do katalogu wystawy „Przestrzenie codzienności” (Räume des Alltags),
Brema, Galeria Miejska, kwiecień 2003
„Centra wytwarzają przyszłość – a przynajmniej nasz kontynent uważał tak przez kilka stuleci. Peryferia to miejsca, gdzie dogorywała przeszłość. Zwycięzcy zdobywali centra. Pokonani wycofywali się na obrzeża. W centrach płonęły lampy łukowe. Na obrzeżach pozostawał jedynie rozproszony… blask. Dziś jednak pojawiają się oznaki tego, że centra tracą swoją historyczną inicjatywę. Nie obwieszczają już przyszłości, a jeśli to czynią, nie wierzy się im całkowicie”.
„Nie wystarczy spojrzeć przez okno. Nie dojedziecie tam też żadną autostradą. Nikt nie może wskazać wam drogi, bo nie wiecie o co pytać. Podczas tej podróży wydeptana ścieżka to raczej ostrzeżenie niż zachęta. Zarazem punkt ten nie musi być wcale odludny czy dziki. Może to być tuż obok miejsca, gdzie piekarz zwykle parkuje samochód. Sztuka polega na tym, by znaleźć się tam przypadkowo. Wtedy zaskakujesz miejsce, a jego zaskoczenie zaskakuje ciebie”.
(…) „Te sfotografowane miejsca stoją wobec mnie, a nie ja wobec nich. Wydaje się, jakby przez niemożliwy do określenia czas czekały na przybycie widza. (…) To miejsce czekało po prostu na swoje dopełnienie w akcie widzenia. Czekało na uznanie swojej widzialności. Gdy odejdziemy znów będzie niepełne”.
John Berger
Tekst wykorzystany na zaproszeniu do wystawy „Obrzeża”, Galeria Koło 2002
Krzysztof Wróblewski
tel. 0048+58 710 88 64
e-mail: wrobl@gda.pg.pl
Krzysztof Wróblewski urodził się w Przasnyszu w 1962 roku. W 1982 roku ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Nałęczowie. W latach 1982-1987 studiował na Wydziale Malarstwa i Grafiki w PWSSP w Gdańsku. Dyplom uzyskał w pracowni K. Ostrowskiego. Od 1989 roku pracuje w Katedrze Sztuk Wizualnych na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. W latach 1995 – 2003 współtworzył galerię Koło w Gdańsku. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem i fotografią a od 1994 roku malarstwem monumentalnym w przestrzeni publicznej. Wystawia od 1986 roku od udziału w „Ekspresji lat 80-tych” w galerii BWA w Sopocie. Współpracuje z galerią Milano w Warszawie. Jego obrazy znajdują się kolekcjach prywatnych i publicznych w kraju i za granicą (Australia, Austria, Holandia, Kanada, Niemcy, Szwecja, USA).
Od 1992 roku obrazy Krzysztofa Wróblewskiego składają się z serii figuratywnych przedstawień zrównoważonych płaszczyzną pokrytą geometrycznym ornamentem złożonym z trójkątów. Zgeometryzowanie kompozycji jest sposobem na skonfigurowanie przedstawienia i abstrakcji, świata widzialnego z niewidzialnym. Malując, Wróblewski nie ukrywa, że pierwowzorem wizerunków części przedstawiającej jest konwencjonalny obraz fotograficzny, wręcz podkreśla własną – jako malarza – grę z tą konwencją. Własne fotografie wykorzystywane od 1995 roku, z uwagi na ich powszednią autentyczność, stanowią intrygujący materiał dla artysty studiującego relacje pomiędzy widokiem a wizerunkiem, między przeżyciem a wspomnieniem. Kiedy z abstrakcyjnego ornamentu, pulsującego wielobarwną mozaiką trójkątów, wzrok przenosi się na figuralną część obrazu, przedstawiane formy zaczynają tracić znaczenie, zyskują za to malarską autonomię. Artysta stara się w ten sposób znaleźć odpowiedź na pytanie, czy wypowiedź w postaci nieruchomego, namalowanego obrazu jest jeszcze ciągle możliwa. Obrazy realizowane są cyklami (Fragmenty, Chmury, Zasłony, Odcinki, Krówki, Obrzeża, Twarze, Izoformy) w technice olejnej na płótnie, desce lub w technice akwareli na papierze. Kolor nakładany przeważnie płasko, w niektórych obrazach występuje zróżnicowanie faktury.
„W batalii o renesans malarstwa, twórczość Wróblewskiego wyróżnia się intelektualnym wyrachowanie, w które wliczona jest nie tylko świadomość różnych konwencji obrazowania, ale również dbałość o estetyczne wysmakowanie obrazu malarskiego. Biel, której na tych płótnach sporo i która łagodzi ich koloryt, przypomina raz jeszcze, że mamy do czynienia z materią ulotną – to, co nie pozostawia swojego obrazu w pamięci, nie istnieje”.
Ł. Gorczyca, Art&Business 5/97.
Wystawy indywidualne (wybór):
1989 – Galeria Promocyjna, Warszawa (katalog)
1989 – Galeria Szkoły Filmowej, Łódź
1990 – Galeria KMPiK, Gdańsk
1992 – Fundacja Pro Arte Sacra, Gdańsk
1996 – Fragmenty, Galeria Koło, Gdańsk (katalog)
1997 – Galeria 86, Łódź
1997 – Galeria Kameralna, BWA Słupsk (katalog)
1999 – Obrazy 1996 – 1998, Galeria Na Styku, Chrzanów
1999 – Galeria Wieża Ciśnień, Konin (katalog)
2001 – Jedność wielości, Galeria Otwarta Pracownia, Kraków (katalog)
2001 – Obrzeża – Słubice, Frankfurt/O, Galeria ART in CP, Słubice
2002 – Światło / czas, galeria Milano, Warszawa
2002 – Obrzeża, galeria Koło, Gdańsk
2003 – Obrzeża – Słupsk / Ustka, galeria Kameralna, Słupsk
2003 – Malarstwo – rzeźba ( z Januszem Tkaczukiem), Centrum Wschodnie i Środkowej Europy przy Uniwersytecie Technicznym w Karlsruhe, Karlsruhe
2004 – Obrzeża – powiat Przasnysz, galeria Promocyjna, Warszawa (katalog)
2004 – Realizm i abstrakcja, pokaz związany z przewodem habilitacyjnym, ASP Gdańsk
2005 – Test, galeria Milano, Warszawa
2005 – Obrzeża – powiat Przasnysz, Muzeum Historyczne w Przasnyszu
2006 – Izoformy – motywy historyczne, Galeria Nowa, Poznań (Katalog)
2008 – Realizm i abstrakcja, Galeria Puławska, Puławy (Katalog)
2008 – Obrzeża, Galeria Otwarta Pracownia, Kraków
Wystawy zbiorowe (wybór):
1986 – Ekspresja lat 80–tych, BWA Sopot (katalog)
1988 – Dyplom 1987, Warszawa (katalog)
1998 – Red and White, Warszawa – Amsterdam (katalog)
1990 – Pologne 90, Bruksela (katalog)
1992 – Bielska Jesień 92, BWA Bielsko Biała
1992 – Międzynarodowy Kongres SIAC, Kraków (katalog)
1994 – Siedem słów Chrystusa, Fundacja Pro Arte Sacra, Gdańsk
1994 – Biblia we współczesnym malarstwie polskim, Muzeum Narodowe w Gdańsku
1996 – Dekonstrukcjoniści gdańscy, Galeria BWA, Bydgoszcz
1997 – Ogólnopolska Wystawa Malarstwa „Bielska Jesień”, Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała, BWA Bydgoszcz
1997 – Artyści Galerii Koło, Galeria „Koło”, Gdańsk (katalog)
1998 – Od koncepcji do obrazu, Galeria Koło, Gdańsk
1998 – Festiwal malarstwa, Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie (katalog)
1998 – Związki naturalne, Galeria Amfilada, Szczecin (katalog)
1999 – Pracownia 500, Muzeum Narodowe, Pałac Opatów, Gdańsk (katalog)
1999 – The same = not the same, Galeria Gasworks, Londyn (katalog)
1999 – Artyści Galerii Koło, Galeria Prowincjonalna, Słubice
1999 – Bielska Jesień, XXXIV Ogólnopolski Konkurs Malarstwa, galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała (katalog)
1999 – Międzynarodowy Konkurs Rysunku, Muzeum Architektury, Wrocław (katalog)
2000 – 12 obrazów, galeria Koło, Gdańsk
2000 – Vier Junge Polnische Künstler, Atelierhaus Friesenstraße, Brema
2001 – Morze w obrazach, Muzeum Narodowe, Płac Opatów, Gdańsk (katalog)
2001 – European Perspectives, międzynarodowe targi sztuki organizowane przez galerię Hubert Winter, Innsbruck (katalog)
2002 – Pokolenia, kino „Delfin”, Gdańsk (katalog)
2002 – Art Viena, międzynarodowe targi sztuki, Wiedeń (katalog)
2003 – Sztuka beze mnie nie ma sensu, galeria Pracownia Stara Winiarnia, Zielona Góra (katalog)
2003 – Räume des Alltags / Przestrzenie codzienności, Städtische Galerie im Buntentor, Brema (katalog)
2005 – Pamięć i uczestnictwo, Oddział Sztuki Współczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku, Gdańsk (katalog)
2005 – Absolwent, Instytut Sztuki Wyspa Progress¸ Gdańsk (katalog)
2006 – Sztuka wobec zła, Miejska Galeria Sztuki, Częstochowa (Katalog);
2006 – Tęsknota Waleriana Wróbla – sympozjum i wystawa w ramach Festiwalu Dialogu Czterech Kultur, Muzeum Kinematografii, Łódź
2007 – Model ad hoc, Instytut Sztuki Wyspa, Gdańsk
2008 – Przełóż to: Kolekcja niemożliwa, Instytut Sztuki Wyspa, Gdańsk
2008 – Razem i osobno (z J. Buczkowskim i Z. Pidkiem), Galeria Grodzka, Lublin
Realizacje w przestrzeni publicznej:
1994 – 95 – realizacja monumentalna z cyklu Ogród pomyłek, Wesołowo
1996 – realizacja monumentalna Węzeł Kliniczna, Gdańsk
2000 – kontynuacja realizacji monumentalnej Węzeł Kliniczna, Gdańsk
2001 – Festiwal Murales Węzeł Kliniczna, Gdańsk
2006 – realizacja monumentalna w Szkole Europejskiej w Bremie (razem z Edeltraut Rath).
Stypendia, nagrody:
1988 – roczne stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki
1990 – półroczne stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki
1997 – wyróżnienie na Ogólnopolskiej Wystawie Malarstwa „Bielska Jesień”
2002 – stypendium Marszałka Województwa Pomorskiego
2004 – stypendium Heimstiftung, Bremer Kunststipendium, Brema
Prasa:
1. Publikacje w pismach artystycznych: Art&Business, Exit, Arteon, Format, Flash Art.
2. Publikacje w dziennikach i magazynach: Gazeta Wyborcza, Dziennik Bałtycki, Głos Wybrzeża, Trójmiasto, Architektura, Machina, City Magazine, Elle, Dom i Wnętrze.
Prace kolekcjach prywatnych i publicznych
